Boekpresentatie

Op 19 april 2010 werd in perscentrum Nieuwspoort de NIOD-jubileumuitgave Een open zenuw. Hoe wij ons de Tweede Wereldoorlog herinneren gepresenteerd. De bundel staat onder redactie van Madelon de Keizer en Marije Plomp en bevat 47 bijdragen van onderzoekers van binnen en buiten het NIOD. Centraal staat de wijze waarop Nederland zich de Tweede Wereldoorlog herinnert en hoe de herinnering aan de oorlog alles te maken heeft met het heden.

De manier waarop we ons de Tweede Wereldoorlog in herinnering brengen, is doortrokken van eigentijdse preoccupaties en processen. De vraag wat het kleine Nederland in de globaliserende wereld eigenlijk nog betekent, speelt daarin een grote rol. Een open zenuw beantwoordt die vraag door te kijken naar de hedendaagse Nederlandse herinneringscultuur van de Tweede Wereldoorlog.

Die herinneringscultuur kent een gecompliceerde en dynamische geschiedenis. Met het verstrijken van de tijd blijkt men namelijk helemaal niet minder emotioneel tegenover wat voorbij is komen te staan. Integendeel. Het verleden van de Tweede Wereldoorlog ligt nog steeds erg gevoelig. Deze geschiedenis van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Nederlands-Indië concentreert zich op de periode na de val van de Muur in 1989.

In een veertigtal herinneringsplaatsen, zoals monumenten (het Indisch Monument), uitspraken (‘Eerst mijn fiets terug’), films (De Overval), foto’s (de razzia op het Waterlooplein), kunstwerken (Armando’s Ladder) en uitlatingen als ‘Hamas, Hamas, alle joden aan het gas!’ laat deze bundel op overtuigende wijze zien hoezeer het verleden van de Duitse en Japanse bezetting nog steeds springlevend is.